Pomoce jeździeckie służą do komunikacji z koniem. Dzielą się one na naturalne (łydki, dosiad, wodze, głos) oraz sztuczne (palcat, ostrogi).
UWAGA
Ideałem, do którego należy dążyć, jest sterowanie koniem łydkami i dosiadem. Wodze pełnią funkcję uzupełniającą, precyzującą.
Łydki
Podczas jazdy konnej nie należy używać siły. Koń ruszy, gdy napniemy mięśnie łydek.
Przez danie łydki rozumiemy nacisk łydką na bok konia.
Koń obojętnieje na stały bodziec. Jeżeli danie łydki ma trwać dłuższy czas (np. przy zakręcie), aby było efektywne, należy dawać ją impulsami. Czy dużo informacji można przekazać naciskiem łydki?
Danie łydki może różnić się:
• impulsywnością,
• czasem trwania,
• siłą,
• liczbą powtórzeń.
Jeżeli do tego dodamy, że łydkę można dawać jedną bądź obiema nogami, to sygnałów możliwych do przekazania robi się sporo. Łydka powinna działać tuż za popręgiem. Jeżeli ustawiłeś łydkę tak, że od konia oddziela ją popręg, to działanie jej jest znacznie osłabione.
Dosiad
Dosiad to ułożenie ciała jeźdźca na koniu. Napinaniem i rozluźnianiem mięśni krzyża i pośladków można przekazywać koniowi sygnały. Tułów jeźdźca pełni funkcję podobną jak pedał gazu w samochodzie.
Jeżeli chcesz, aby koń przyspieszył — pochyl się do przodu.
Aby koń zwolnił — odchyl się do tyłu.
Jeżeli chcesz zatrzymać konia: odchyl się do tyłu, przyłóż obie łydki, wciśnij kolana w siodło. Jak widzisz, możliwości dawania różnych sygnałów jest bardzo wiele.
Wodze
Służą do sprecyzowania polecenia dawanego koniowi dosiadem i łydkami.
Wodze powinny być całkowicie luźne lub delikatnie napięte. W stanie pośrednim wędzidło uderza konia w zęby. Ten denerwuje się i rzuca głową. Sygnały dawane wodzą powinny być delikatne. Aby zakręcić koniem, należy przyłożyć mu do szyi wodzę zewnętrzną — czyli zastawić nią drogę na wprost. Siła, jaka wystarcza do sterowania koniem za pomocą wodzy, jest podobna do tej, której używasz, aby z nowej tubki wycisnąć nieco pasty do zębów. Jeżeli chcesz zatrzymać konia, zaciśnij palce obu dłoni na wodzach. Jeżeli koń się nie zatrzyma, zwolnij nacisk i zaraz powtórz go. Pamiętaj, że koń obojętnieje na stały bodziec.
Głos
Głosem można pochwalić, skarcić, uspokoić konia. Nie są istotne słowa, które jeździec wypowiada, ale ton głosu.
Palcat
Palcat nie służy do bicia konia, zadawania mu bólu. Jest to pomoc jeździecka, a nie narzędzie do wyładowywania złości na koniu. Jeżeli koń ma tendencję do ścinania zakrętów, możesz sobie pomóc palcatem. Trzymaj go w wewnętrznej dłoni i na zakręcie przyłóż jego koniec do łopatki konia. Koń nie może bać się palcata. Nie może od niego odskakiwać.
źródło: Poradnik bez kantów, autor: Witold Wrotek