KIEDY RODZI SIĘ NOWY ŹREBAK…
W każdej stajni urodziny źrebaka to ogromne wydarzenie! Wszyscy z niecierpliwością wyczekują tego radosnego dnia. Jednak, żeby poród przebiegł bezpiecznie, należy przestrzegać kilku ważnych zasad.
ZASADA 1: PRZYGOTUJ BOKS
Boks dla klaczy źrebnej musi być duży! Najlepiej, jeśli ma wymiary 4mx4m. Klacz powinna w nim przebywać jeszcze przed wyźrebieniem, nawet jeśli prowadzi padokowy tryb życia! Boks musi kojarzyć się jej z bezpiecznym miejscem, dlatego powinien być umieszczony w zacisznym miejscu w stajni, np. na końcu korytarza. Powinien być jasny i czysty, wyścielony grubo słomą. Klacz powinna być rozkuta. Jeśli w ostatniej chwili przed porodem przenosimy ją do nowego boksu, pamiętajmy o zabraniu słomy, bowiem jest to naturalne środowisko klaczy. Dzięki temu w jej mleku będą zawarte odpowiednie przeciwciała, które nowonarodzony źrebak przyjmie od matki.
ZASADA 2: ZADBAJ O ŻYWIENIE
W okresie ciąży niezwykle istotne jest żywienie, ma to oczywiście wpływ na prawidłowy rozwój źrebaka, produkcję dobrej jakości siary, a później mleka. Klacz karmiąca ma jeszcze większe zapotrzebowanie na paszę, niż będąca w ciąży. Powinna mieć też zapewnione odpowiednie pasze i witaminy.
ZASADA 3: RUCH JEST BARDZO WAŻNY!
Klacz będąc w ciąży potrzebuje dużo ruchu. Do ósmego miesiąca można jeździć wierzchem, po piątym miesiącu ciąży nie wolno już zwierzaka wykorzystywać do prac polowych, bądź skoków. Do samego wyźrebienia należy zapewnić klaczy ruch na powietrzu. W zimne dni, jeśli w stadninie brakuje hali, klacz powinno się wyprowadzać na minimum półgodzinny spacer każdego dnia. W trakcie upałów można ją wypuszczać rano lub wieczorem, by nie narażać jej na stanie w ostrym słońcu. Gdy pogoda dopisuje należy ją wypuszczać na pastwisko w towarzystwie spokojnego konia.
ZASADA 4: W RAZIE POTRZEBY, POMÓŻ!
Klacze lubią rodzić w ciszy i spokoju. Dlatego ważne jest przygotowanie boksu i przeprowadzenie klaczy do niego odpowiednio wcześnie, by przyzwyczaiła się do niego i czuła się w nim bezpiecznie. W wielu stajniach, gdy przychodzi termin, ludzie czuwają przy klaczy, żeby w razie problemów jej pomóc. Jednak klacze lubią rodzić w samotności. Stąd częste opowieści o tym, że ktoś pilnował, wyszedł tylko po herbatę, a jak wrócił źrebak już był. Źrebięta przychodzą na świat dość szybko, w przeciągu około 10-30 min. Mimo niechęci klaczy do towarzystwa, powinno się jej doglądać, żeby w razie komplikacji szybko zareagować. Czasem klacz może mieć problemy z porodem, na przykład jeśli ułoży się pod ścianą i źrebak nie ma wystarczająco dużo miejsca, żeby swobodnie się wydostać. Głównie u klaczy, które rodzą pierwszy raz częstym problemem jest, gdy źrebię jest duże i matka nie może lub nie ma siły wypchnąć płodu. Należy niezwłocznie pomóc rodzącej klaczy i wezwać weterynarza. Najlepiej wcześniej przypomnieć mu o zbliżającym się terminie i uprzedzić, że w razie potrzeby będziemy dzwonić!
UWAGA! Pamiętaj o sprawdzeniu łożyska: czy na pewno jest całe. Łożysko wydalone przez klacz musi być usunięte ze stajni.
ZASADA 5: MLEKO NA WAGĘ ZŁOTA
Pokarm pojawia się jeszcze przed wyźrebieniem. Kilkanaście godzin wcześniej wymiona klaczy nabrzmiewają, a gdy zbliża się godzina porodu, pokarm zaczyna z nich kapać. Pierwsza pojawia się siara, jest ona niezwykle ważna dla źrebaka. Zawiera przeciwciała, które wzmacniają jego jeszcze nie w pełni ukształtowany system odpornościowy. Bardzo ważne jest, by napił się jak najszybciej! Źrebak po urodzeniu ma problemy ze wstaniem, jednak należy pozwolić mu na samodzielne próby, jest to dla niego ważna lekcja. Klacz w okresie laktacji przez około 6 miesięcy potrafi wyprodukować nawet 2 500 litrów mleka.
Kilka przydatnych informacji:
– koń osiąga dojrzałość płciową między 12-18 miesiącem życia,
– krycie powinno być rozpoczęte w wieku około 3 lat,
– klacz jest zdolna do rozrodu nawet do 27 roku życia,
– ciąża u klaczy trwa 320 – 360 dni, około 11 miesięcy,
– klacz jest jednorodna, bliźniaki zdarzają się rzadko, występuje wówczas duża śmiertelność,
– chcąc pokryć klacz jak najszybciej po porodzie, kryje się ją na dziewiątkę czyli dziewiątego dnia po porodzie.
